Merkez Bankası, toplumu bilgilendirme kapsamında, genel ekonomik durum ve enflasyona dair açıklamalarda bulunmaya devam ediyor. Bu arada zamlı maaşlar dağıtıldıktan sonra enflasyon rakamları da güncellendi.
Yılın üçüncü enflasyon raporu açıklandı. Başkan Gaye Erkan, yılın üçüncü enflasyon raporunda 2023 yılı enflasyon tahminini % 22,3’ten % 58’e yükselttiklerini söyledi. Yaşanan ve hissedilen enflasyonun yanında TÜİK tarafından açıklanan rakamlar ve hükümetin zamlara ve Orta Vadeli Program hedeflerine uyumlu %58 rakamı daha makul görülmektedir. Hükümet hedeflerine uyumlu, ekonomik gerçekleri yansıtması beklenen bu açıklamaya uygun politikalar da ardından gelecektir.
Ekonomiden haberleri sadece vergi artışları ve ek zamlarla öğrenmek halkın pek istediği bir durum değildir. %58 rakamı ekonomi çevreleri açısından da beklenen durum olarak kabullenilmiştir. Bu açıklamanın beklentilerle örtüşmesi de politika yapıcıların elini güçlendirecektir.
2023 ilk yarı için enflasyon oranı %23,6 olarak açıklandı. Enflasyon, ikinci yarıda Temmuz artışı olarak %9,5 gelince ilk dönemin neredeyse yarısını bir defada kullanmış oldu. Enflasyon, ilk yarıya göre hızlı başladı. Oysa ikinci yarı turizm gibi yüksek döviz girişleri, tarladaki sebze meyvenin çarşı pazara gelmesiyle yaz enflasyonu düşerdi. Şöyle bir 20 seneye baktığımızda, yılın ikinci yarısında hiç böyle yüksek enflasyon durumu görülmemiş: Kış ile başlayan ilk yarı yüksek enflasyon beklentisi, bahar ve yaza doğru düşme göstermiş.
İkinci yarı enflasyonlarında 2021 % 25,5; 2022’de de %15,4… Demem o ki özellikle iki yıldır devam eden ve 2023 için açıklanan bu enflasyon can yakar. Oranın hissedilirliği öne çıkmış görünüyor. Rakam düşük olsa bile bazen tahammül edilmez; şimdiki oran “yeter ki tutsun” deniliyor. Bu durumda pozisyonlar belli olur, önlemler alınır. Bu belirlilik piyasa için de güvendir.
Bir de işin şu yönü var ki 2022 yılı 27 Ekim’de açıklanan 2022’nin son enflasyon raporunda bu yıl için enflasyon oranı %22,3 olarak öngörülmüştü. Tamam deprem bir afet! Evet yıla zorlu başladık: Seçim vardı, Rusya – Ukrayna savaşı ile dünyanın hali malum da yine de acı reçete, “acı reçete” olarak geldi. Vergiler ve fiyatlar genel seviyesi kontrolsüz bir artışın habercisi oldu.
Gıda fiyatları; geç yağan yağmurlar ve çiçeği vuran haziran yağmurları ile artışta birinci olabilir. Bu yılın gıda enflasyonu tahmini % 61,5 olarak açıklandı. “Hele bir tarladaki ürün pazara gelsin” demekten başka çare kalmadı.
Enflasyonda 2024 ve 2025 rakamları da öngörü olarak sunuldu. 2024 % 33; 2025 %15 olacak…
Bu sene enflasyon inmeyecek kısacası… İki buçuk yıl, sadece 2,5 yıl daha sabır vaad ediliyor. Merkez Bankası Başkanı Erkan, döviz kurunda gözlenen “düzeltme” ve “mali disipline” yönelik tedbirlerin sonucunda enflasyonun kısa vadede geçici bir yükseliş göstereceğini kabul etti. Huzura ermek için, 2024 ikinci yarıya işaret etti.
Şimdi Merkez Bankası %17,5 faiz açıklamasıyla enflasyon – faiz arasındaki makas açılmış oldu. Bu da %30 ile mevduat toplamak için yeterli olmayacaktır. TCMB tarafında benimsediği yeni ortodoks politikalar gereği, 24 Ağustos toplantısında 250 bps daha artış gelmesi mümkündür.
Merkez Bankası ateşe elini uzattı, bakalım sonu nasıl olur?