Dijital Euro

Avrupa Birliği, geçtiğimiz günlerde Dijital Euro’ya geçiş için çalışmaların hızlandırıldığını ve sürecin 2028 yılında tamamlanacağını açıkladı. Bilindiği üzere ülkemizde de Merkez Bankası, geçtiğimiz yılın son ayında Dijital Türk Lirası Projesi’nin birinci faz çalışmalarının başarıyla tamamlandığını açıklamıştı.

Esasen, altyapı çalışmaları ile eş zamanlı olarak dijital para kavramının toplum tarafından anlaşılabilmesi ve benimsenmesi için de çalışmaların en kısa zamanda başlaması gerekiyor. Çünkü, pek çoklarının düşündüğünün aksine dijital para, en azında yakın gelecekte kâğıt ve madeni paraları tamamen ortadan kaldıracak olan bir para birimi olarak planlanmıyor.

Dijital para olarak adlandırılan kavram esasen nakit olarak adlandırdığımız geleneksel kâğıt ve madeni paralara ilaveten dijital bir alternatif olarak sunulacak ve tıpkı kredi kartı ya da günümüzde sıkça kullanılan Apple Pay benzeri dijital ödeme sistemlerinde olduğu gibi cebimizde nakip para taşıma kaygısı olmadan ödeme ve transfer işlemlerini gerçekleştirebilmemizi sağlayacak.

Bu bağlamda düşündüğümüzde, Dijital Euro, Bitcoin gibi Merkez Bankaları tarafından kabul görmeyen dijital varlıklardan farklı olarak mevcut paralarımızın dijital cüzdanlar ya da farklı şekilde geliştirilen elektronik sistemler üzerinde bulundurulup kullanılmasını sağlayacak.

Elbette, uzun vadede özellikle de genç neslin nakit para kavramına olan ilgisi azaldıkça mevcut sistemlerin tamamen dijital paraya dönüşmesi muhtemel. Ancak, en azından yakın gelecekte böyle bir gelişme beklenmiyor.

Bununla birlikte, İngiltere’de birkaç yıl önce polimer malzemeye basılmış olan ve yırtılmayan, yıpranmayan, taklit edilemeyen ve hatta çamaşır makinesinde yıkanabilen yeni nesil banknotlar kullanıma girerek zaten geleneksel kâğıt para kavramında ciddi değişimler yaşanmaya başladı. İngiltere Merkez Bankası bu plastik banknotların 100 yılı aşkın süredir kullanılmakta olan kâğıt banknotlardan daha temiz ve daha güvenli olduğunu bile söylüyor.

Umarım, ülkemizde de yakın gelecekte tedavüle girmesi beklenen yeni banknotlar için benzer çalışmalar gerçekleştirilir…

 

Prof. Dr. Mustafa Zihni TUNCA