Yapay Zekânın Gizli Maliyeti: Yaklaşan Bir Enerji Krizi

Bir süredir yapay zekâ ile ilgili farklı konulardaki endişeleri bu köşeye taşırken daha çok bireysel ve toplumsal perspektiften değerlendirmeler yapmaya çalıştık. Bu hafta ise yapay zekâ ile ilgili bir başka ciddi sıkıntıya değinmek istiyorum. Bu köşeyi düzenli takip edenlerin hatırlayacaktır, teknoloji devlerine ait devasa büyüklükte verilerin muhafaza edildiği ve işlendiği Devamı …

Teknolojik Umut ve Korku Döngüleri

Geçtiğimiz haftalarda bu köşede kendi oluşturduğu yapay zekâ karakterine aşık olduktan sonra çevresindeki insanlarla ilişkileri giderek zayıflayarak hayatına son veren 14 yaşındaki öğrenciden bahsetmiştik. Konu her ne kadar en yalın haliyle yapay zekâya insana özgü özelliklerin yüklenmesi, yani ‘dijital antropomorfizm’ sorunu gibi görünse de, aslında bu vakayı teknolojik gelişmelerin ciddi Devamı …

Felsefe, özgürlük ve düşünce

Felsefe, sahici soruları olan sahici insanların sahici bilgelik, ahlak ve varoluş arayışıdır ve serüvenidir. Soruları olmayan, sadece yağma ve talanla hayatlarını geçiren, düşünmeyi varoluşsal olarak tecrübe etmeyen bedevi ve barbar toplumlarda felsefe yoktur. Felsefe, kadim Yunan medeniyetinin insanlığa kazandırdığı bir tecrübedir. Doğa, insan ve toplum üzerinde sahici bir şekilde düşünen, Devamı …

İnsanı ne mutlu eder?

Tolstoy’un ‘Bilgelik Günlüğü’ adlı kitabının kritiğini yapmaya çalıştığım bir önceki yazıda esasen amacım, yazarın ‘bilgi’ kavramına bakışını özetlemeye çalışmaktı. Bu köşede sıkça sosyal medya odaklı bilgi kirliliği üzerinde durduğumuz için yazarın geçtiğimiz yüzyılda bilgi kavramına bakış açısında ilginç bulduğum noktaları paylaşmaya çalıştım. İlginç bir şekilde, en çok Tolstoy’un “bilginin iyi Devamı …

Tolstoy’un ‘Bilgelik Günlüğü’ üzerine

Bundan tam bir yıl önce, Lev Nikolayeviç Tolstoy’un ‘Bilgelik Günlüğü’ adlı bir eseri olduğunu öğrendiğimde kitabı hemen satın almıştım. Yaklaşık bin sayfalık cüssesiyle yazarın en kalın üçüncü eseri olduğunu da o vesile ile öğrenmiş oldum. Yaklaşık 30 yıl boyunca titizlikle üzerinde çalışarak bilgeliğin el kitabı oluşturma çabalarının bir neticesi olan Devamı …

Elmalılı’nın Yeni Kur’ân Meâli

Geçtiğimiz hafta Mahya Yayıncılık tarafından ‘Yeni Kur’ân Meâli’ adıyla bir meâl yayınlandı. Dr. Necmi Atik tarafından son beş yıldır titiz bir çalışma ile yayına hazır hale getirilen bu eser, esasen Cumhuriyet döneminin en önemli müfessirlerinden Muhammed Hamdi Yazır’ın herkesten gizli bir şekilde hazırladığı bir çalışma olması ve varlığından beş yıl Devamı …

Dijital Antropomorfizm

Yapay zekâ ile çalışan bir robotun sahibine takıntılı bir şekilde âşık olduğunu düşünün. Sevdiği insanın ilgisini çekmek için elinden geleni yapıyor, ancak onun kendisine değil de gerçek bir kadına (ya da başka bir robota da olabilir) âşık olduğunu öğrenince onun hayatını alt üst etmek için elinden gelen her şeyi yapıyor… Devamı …

Sihirli süpürge ve ihtiyar büyücü

Yuval Noah Harari, son kitabı Neksus’a meşhur Alman sanatçı Goethe’nin ‘Büyücü Çırağı’ (Der Zauberlehrling) adlı şiirinde verilen ilginç bir nasihat ile başlıyor: “Goethe’nin şiiri yaşlı bir büyücünün genç çırağını kendisi yokken atölyesinin başında bırakıp nehirden su taşımak gibi bazı görevler vermesini konu eder. Çırak işlerini kolaylaştırmak için büyücünün büyülerinden birini Devamı …

Yapay zekâ aldatmacasından kaynaklanan riskler

Geçtiğimiz haftalarda bu köşede yapay zekâ sistemlerinin insanoğlunu aldatma hususunda sahip olduğu tecrübeleri örneklerle açıklayarak, gelecekte yaşanabilecek sıkıntılara şimdiden gerekli önlemleri almamız gerektiğine işaret etmeye çalışmıştık. Peki ne gibi riskler ile karşı karşıyayız? Bu risklerin başında yapay zekâ sistemlerinin kötü niyetli kullanımı geliyor. Etkin yasal düzenleme ve kontroller sağlanmadığı sürece, Devamı …

Önce Ekoloji Sonra Ekonomi

İnsanoğlu, ekonomik büyüme adına yaptıkları ettikleriyle, yaşadığı evrenin atardamarlarına ne kadar müdahale ettiğinin farkında mı acaba? Ekonomiyi âbâd edelim derken; ekolojinin berbat edildiği, büyük bir titizlikle dikkatlerden uzak mı tutuluyor? Neden lüks binaların arasında yeşile özlem, bitmeden hâlâ devam etmektedir? Sıcakta bir ağaç gölgesi, içimizi ferahlatan bir orman, huzur veren Devamı …