Pandemi ve özellikle de kapanmalar bireylerin evlerinde ekran karşısında geçirdiği sürenin de doğal olarak atmasına sebep oldu. Bir yandan bazı çalışanlar, eğitimciler ve öğrenciler iş ve okul gibi aktiviteler için mecburi sebeplerle ekran karşısına geçerken, alışverişten eğlenceye kadar farklı amaçlar için çevrimiçi harcanan süredeki artış da dikkat çekiciydi.
Tüm bunların yanında sosyal ağların kullanımı da ciddi oranda artış gösterdi. Hâl böyle olunca da özellike Instagram ve TikTok gibi sosyal ağların kullanımında ciddi anlamda artış oldu. Bu artışı elbette olağan karşılamamız gerekiyor. Belki çok fazla dikkatinizi çekmiyor olabilir, ancak son günlerde basında sosyal medya bağlantılı kaza haberleri sıkça yer almaya başladı.
Son iki haftada yerli ve yabancı gazetelerin üçüncü sayfalarında sosyal medya kaynaklı ölüm ve yaralanma ile sonuçlanan haberlerden bir kısmını paylaşmak istiyorum:
17 Mayıs: Polis, Endonezya’da bir turist teknesinin, yolcuların hepsi selfie çekmek için aniden bir tarafa hareket edince alabora olduğunu, 7 kişinin boğulduğunu ve 2 kişinin hâlâ kayıp olduğunu söyledi.
24 Mayıs: İngiltere’de TikTok’ta meydan okumak için diline tutturmaya çalıştığı çok sayıda küçük mıknatısı yutan 11 yaşındaki çocuk, bağırsağının beş santim alınmasıyla sonuçlanan iki ameliyattan sonra kritik durumda.
26 Mayıs: İngiltere’de 13 yaşındaki kızın TikTok dil piercing meydan okuması yapmaya çalışırken yuttuğu 15 küçük boncuk yüzünden apandisiti ve bağırsağının bir kısmı operasyonla alındı.
27 Mayıs: Endonezya’da aynı aileden 5 kişi fotoğraf çekimi sırasında çöken iskeleden göle düşerek yaşamını yitirdi.
27 Mayıs: Manisa’da arkadaşlarıyla birlikte fotoğraf çektirmek amacıyla hareket halindeki yük treni vagonunun üzerine çıkan Ş. Y. (14), elektrik akımına kapıldı.
31 Mayıs: ABD Oregon eyaletindeki Portland kentinde yaşayan 13 yaşındaki bir çocuk aynaya alkol dökerek yazı yazmaya çalışılan TikTok challange’ı denerken kendisini yakarak hastanelik oldu.
1 Haziran: Sosyal medyada paylaşmak için video çeken Özbek R. D., bisikletle üstgeçidin merdivenlerinden inmek isterken dengesini kaybedip düşerek ağır yaralandı.
Bundan tam 2.5 yıl önce bir yazımı aşağıdaki cümle ile tamamlamıştım. Artık o cümlede bağımlılığın yanı sıra ‘tehlikeli ve sağlığa zararlı’ ifadesi eklenmesi gerektiğini düşünüyorum:
“Sanırım yakın gelecekte tıpkı sigara paketlerinde olduğu gibi cep telefonu ekranı ve sosyal ağların giriş sayfalarında da bilinçsiz kullanımın bağımlılık yaratacağına dair uyarı mesajları görebiliriz…”