Yerim belli yurdum belli…

Nihayet 2019’u da tükettik! Yıl boyunca bu köşeyde en çok sosyal medya ile ilgili güncel konulara değinmişiz. Elbette konular sosyal medya ilgili olunca yazıların önemli bir kısmı sosyal ağlarda hüküm süren Facebook ve Instagram gibi ağları ilgilendiriyor. Üstelik iki yazımda üstüne basa basa havanda su dövdüğümü ve artık bu konuları yazmaktan yorulduğumu belirtmeme rağmen yine de bu yıl da Zuckerberg imparatorluğunu eleştirmeye devam etmişim…

Muhtemelen yazmaya devam ettiğimiz sürece Facebook ile ilgili paylaşımlarımız hiç bitmeyecek. Ancak belki yılın son uyarısını içeren bu yazıdan sonra Facebook tarafından sunulan Instagram gibi ağları kullanırken biraz daha dikkatli olmayı düşünebilirsiniz.

Yazımızın konusu Facebook tepe yönetiminin 12 Aralık 2019 tarihinde ABD’li senatörlere gönderdiği mektuptaki bazı bilgiler. Bahsettiğim sekiz sayfalık mektup şirketin başkan yardımcısı Rob Sherman imzasıyla Senatörler Coons ve Hawley’in 19 Kasım 2019 tarihli yedi soruluk bilgi taleplerine istinaden yazılmış.

Senatörler Kasım ayında gönderdikleri bilgi talebinde özetle Facebook’un kullanıcılar tarafından konum servisleri kapatılması ya da Facebook’un konum bilgilerine erişiminin engellenmesi durumunda bile şirket tarafından kullanıcıların konumuna onların bilgisi olmadan erişilip bu verilerin reklam verenler başta olmak üzere diğer işletmelerle paylaşılıp paylaşılmadığı sormuşlar.

Diğer bir ifade ile “Benim telefonumda zaten konum hizmetleri kapalı” ya da “Ben telefon ayarlarıma girerek Facebook’un konumuma erişim iznini kaldırdım” diye düşünen bilinçli kullanıcıların konumlarına Facebook her şeye rağmen erişmekte midir? Senatörler bu durumu merak edip sormuşlar…

Facebook tarafından gelen cevap yazısında konum bilgilerinin “güvenlik önlemleri ve reklamların kişiselleştirilmesi” açısından önemli olduğu ifade edildikten sonra şirketin üç farkı şekilde kullanıcı konumuna eriştiği anlatılıyor. Kullanıcıların herhangi bir kısıtlama yapmadığı birinci durumda şirket konum servisleri, GPS, kablosuz ağlar ve Bluetooth gibi alternatiflerden yararlanarak kolaylıkla konumu tespit edebiliyor.

Kullanıcılar tarafından konum servislerinin kapatılması ya da Facebook’un konum bilgilerine erişiminin engellenmesi durumunda ise şirketin belirtilen kaygılar sebebiyle kullanıcıların sosyal ağlardaki aktiviteleri ve cihazlarının IP adreslerine bakarak konum bilgilerine erişmeye devam ettiği ifade ediliyor.

Diğer bir ifade ile, cihazınızın ayarları üzerinden Facebook’un konum bilgilerinize erişimini engelleseniz bile şirkete bağlı ağlarda (Facebook, Instagram, Messenger, WhatsApp vb.) yaptığınız ya da etiketlendiğiniz paylaşımlara bakılarak yeriniz tespit edilmeye çalışılıyor ve bu bilgiler cihazınızın ağa bağlandığı IP adresinin konumu ile eşleştiriliyor!

Mektupta şirketin güvenlik ve ticari kaygılar yüzünden kullanıcılara ‘dolaylı yollardan konumlarının tespit edilmesini engelleme’ hakkı tanınmadığı da ifade ediliyor!

Elbette bu durum sizi çok fazla rahatsız etmeyebilir ancak bu haberden bir süre sonra, yılın en uzun gecesinde ajanslara düşen bir haberde 267 milyon Facebook kullanıcısına ait gerçek isimleri ve telefon numaraları da dahil olmak üzere verilerin çalındığı bildirildi! Bu verilerin, tıpkı geçtiğimiz Eylül ayında çalınan 419 milyon kullanıcıya ait veriler gibi İnternet üzerinde şifresiz bir sitede yer aldığı ifade ediliyor. Mayıs ayında da önemli bir kısmını sosyal medya şöhretlerinin oluşturduğu 49 milyon Instagram kullanıcısına ait veriler çalınmıştı…

Acaba çalınan bu veriler arasında konum bilgileriniz de var mıdır???

Prof. Dr. Mustafa Zihni TUNCA