Büyüme Rakamları yüz güldürdü. Hükumet uyguladığı program konusunda kararlı. Bakan Mehmet Şimşek’in “X” hesabı (@memetsimsek) üzerinden paylaştığı haberin altına, enflasyon ve hayat pahalılığı vurgusu yapan mesajlar düşülmüş. Alım gücünün gerilemesi ile sabit ve dar gelirlinin çok zorlandığı ortadadır. Ancak enflasyon başta fiyat algısına büyük zarar vermiş durumdadır. Açgözlü enflasyonu (greedflasyon) denilen enflasyon tutum açıklamasında, öncelikle fiyat istikrarı ve güven ortamı yok edilmektedir. Bundan sonra kontrol elden gitmiş olur.
Geçen aylarda 4. Madde kapsamında ülkemizi ziyaret eden IMF heyeti de olumlu izlenimlerle ayrıldı. Onların da raporu Ağustos sonu itibariyle kamuoyu ile paylaşıldı.
Heyet başkanı J. Walsh, uygulanan ekonomi politikalarının, ekonomide etkili olduğu, Türkiye’nin genel politikasını dönüştürdüğüne vurgu yapmış. Haliyle riskler ve kriz ihtimali önemli ölçüde azalmış görünüyor. Bunun arkasından güven ortamı sürecin iyileşmesinde etkili olacaktır. Bu durum devam eden enflasyonist sürecin gerilemesi ile kendini gösterdi.
Cari açığın da önemli ölçüde gerilemesine vurgu yapılan açıklamada, Gayrisafi Yurt İçi Hasılanın (GSYH) % 2,6’sı civarında gerçekleşmesi beklenen oran için oldukça iyimser ifadeler yer almıştır. Elbette Türkiye için bu oran umut vericidir. Hele ki %10’lar seviyesine ulaştığı dönemlere göre gelinen nokta, sevindiricidir.
TCMB‘nin uluslararası rezervleri bir önceki yıla kıyasla 12,3 milyar ABD doları artış kaydederek 29 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 141,1 milyar ABD dolarına ulaşmıştır. Bu tutarın, 92,8 milyar ABD dolarını döviz rezervleri, geriye kalan 48,2 milyar ABD dolarını ise altın rezervleri oluşturmaktadır.
Bu arada kredi derecelendirme kuruluşlarının olumlu yaklaşımları CDS gibi göstergelerdeki iyileşme de raporda yer almaktadır. Yaklaşık 800 puanlar seviyesinden 260 puana düşen bir CDS Türkiye için bu aşamada en önemli göstergeler arasına girmiştir. IMF heyeti de bunu “… 440 puan düşerek ibaresiyle…” kayda geçmiştir.
Enflasyon konusu da raporda önceliğini korumaktadır. Yaz aylarında beklenen etkinin gerçekleşmediğine de dikkat çekilmiştir. Finansal sektörlerin politika sıkılaştırmasına verdiği destek ve stressiz geçiş de raporda olumlu olarak yer almıştır. IMF heyetinin yıl sonu enflasyon beklentisi, beklentiler doğrultusunda gerçekleşecektir.
Büyüme rakamları da IMF beklentileri ile uyumlu ilerlemektedir. GSYH 2024 yılı büyümesi de % 3 gibi beklenmektedir. 3 Çeyrekte yaklaşık bir trilyon dolarlık milli gelire ulaşan Türkiye’nin, son çeyrek büyümesi ile 1,3 trilyon dolarlık bir milli gelir seviyesine ulaşması söz konusu olacaktır.
2024 III. Çeyrek itibariyle en çok artan sektörler inşaat %9 ile ilk sıradadır. Türkiye’de güven endekslerinde her ne kadar gerilerde seyretse de inşaat yüksek büyüme hızına sahiptir. Tarım mevsim özellikleri ile de %4,6, bilgi ve iletişim faaliyetleri ile finans ve sigorta faaliyetleri %2,2, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri %2, hizmetler sektörü %1,4 seviyelerinde artmıştır… Söz konusu dönemde sanayi sektörü sıkılaştırmaya bağlı olarak%2,2 gerilemiştir. Böylece, Türkiye ekonomisi 2020 yılından beridir üst üste 17 çeyrek büyümeyi gerçekleştirmiştir.