NeuraLink, Elon Musk’ın 2016 yılında başlattığı fantastik girişimlerinden birisi olmasına rağmen Tesla, SpaceX, Hyperloop ve Boring Company gibi projelerin gölgesinde kalmıştı. Nihayet Musk tarafından geçtiğimiz hafta yapılan tanıtım sayesinde tüm dünyanın gözü bir anda NeuraLink’e çevirildi.
Normalde insan beynine çip takma gibi bir fikir pek çoğumuza ürkütücü gelirken gerçekleştirilen tanıtım sonrası Musk’ın bu projesi pek çok kişi tarafından bir umutlu bekleyişe dönüştü. Esasen ben de son yıllarda yazılarımda Musk, Gates ve Zuckerberg’in çip projelerini defalarca eleştirmiştim. Musk geçmiş röportajlarında NeuraLink’i “İnsan beyninin bir süper bilgisayar gibi çalışmasını sağlayan bir çip” olarak tanıtıyordu. Hatırladığım kadarıyla, önceleri “NeuraLink sayesinde insanların dil öğrenmesine gerek kalmayacağını, çünkü konuşmaların otomatik olarak çip sayesinde tercüme edileceğini” ifade ediyordu. Takip eden yıllarda verdiği röportajlarda ise “Çipler sayesinde 10 yıl içinde insanların konuşma ihtiyacı kalmayacağını, telepati ile iletişim sağlanabileceği, dil ve alfabelerin gereksiz kalacağı” gibi fanteziler paylaşmaya devam etti.
Elon Musk gibi yapay zekâyı insanlık için büyük bir tehlike olarak gören ve hatta bu konuda Zuckerberg ile sosyal ağlarda atışmasına sahip olduğumuz bir kişinin günümüzde insanı yapay zekâ yardımı ile bir cyborg’a dönüştürme çabaları ise bana endişe verici geliyor. Daha da vahim olan şey ise geçmişte paylaştığı fanteziler ile çok fazla ciddiye alınmayan Musk’ın son sunumda NeuraLink projesini bir sağlık mucizesi olarak pazarlama çabaları ile umut tacirliğine girişmesi.
Özellikle sağlık alanında ciddi yatırım gerektiren bu tarz fantastik projelerin toplumlar tarafından ilgi görebilmesi için ‘korkutma’ ya da ‘müjdeleme’ gibi iki temel yaklaşımdan birisini denemek gerekiyor. Örneğin, komplo teorilerinde pandeminin sebebi olarak gösterilen Bill Gates’in çocukların aşılarının etkin bir şekilde takibi için önerdiği mikroçip projesi insanları çocuk ölümlerine karşı korkutarak projenin önemini ortaya koyması ile ön plana çıkmıştı.
Musk ise son sunumunda daha pragmatik bir yaklaşımla tabiri caizse tribünlere oynayıp NeuraLink’i “Alzheimer ve Parkinson hastalarını mucizevi bir şekilde tedavi eden” bir çip olarak lanse ederek ‘müjdeleme’nin dayanılmaz cazibesinden yararlanma yolunu tercih etti. Oysa ki uzmanlar bu çipin yeni bir şey sunmadığı, esas olanın o çipi doğru bir şekilde yerleştirebilecek olan cerrahi robotun geliştirilmesi olduğunu ifade ediyorlar.
Musk bir yandan insanları robotlaştırma çabalarına girişirken diğer tarafta dünya çapında araştırma merkezlerinin robotları insansılaştırma çabaları da devam ediyor. Önümüzdeki haftalarda o konuda da bir çift kelam etmek istiyorum…