‘Google Play Store’ olarak adlandırılan Android cihazların uygulama merkezinden her uygulamanın isminin altında “PEGI” etiketiyle yeşil, turuncu ya da kırmızı bir kutucuk içerisinde bir rakam yer alır. “Pan European Game Information” tarafından mobil uygulamaları yaş gruplarına göre sınıflandıran bu etikette rakamlar 3, 7, 12, 16 ya da 18 olarak karşınıza çıkar.
Örneğin, ‘PEGI 3’ etiketi ile sınıflandırılan bir uygulama her yaş grubuna uygun olup şiddet, kötü söz ya da korkutucu şeyler içermediği için çocuklar tarafından erişiminde sakınca bulunmamaktadır. Bu bağlamda düşünüldüğünde PEGI etiketinin ebeveynler açısından çocukların oynayabileceği mobil uygulamaları seçerken dikkat edilmesi gereken önemli bir kriter olduğunu söyleyebiliriz.
Uygulama geliştiricilerin en önemli gelir kaynaklarının o uygulamanın satışından ya da reklamlardan elde edilen gelirler olduğunu biliyoruz. Tüketici tercihleri ise çoğu zaman pek çok firmayı uygulama içerisine yerleştirilen reklamlardan elde edilecek olan gelirlere ya da uygulama içi satın alma seçeneklerine mecbur bırakıyor. O yüzden de tüketiciler tarafından pek sevilmese de pek çok ücretsiz uygulamanın alt kısmında yer alan küçük kutucuklarda ya da periyodik aralıklarla ekranda animasyonlardan oluşan reklamlar yayınlanabiliyor.
Android uygulama merkezindeki uygulamaların genel itibariyle reklamlarını Google sağlıyor. Çoğunlukla diğer uygulamaların reklamları şeklinde karşımıza çıkan bu reklamlar çok sık kullanılan bazı uygulamalarda tüketicileri reklamsız ücretli versiyonlara geçişte ikna edici rol oynaması açısından kayda değer olarak düşünülebilir.
Bu noktada dikkatinizi çekmek istediğim nokta ise PEGI 3 olarak sınıflandırılan ve her yaşta çocuğun kullanması uygun olduğu düşünülen uygulamalarda yer alan reklamların çocuklar için ne kadar uygun olduğu sorusu. Bilindiği üzere Youtube’da çocukların istenmeyen içeriklere erişiminin engellenmesi talepleri üzerine Google tarafından sakıncalı içerik barındırmayan ‘Youtube Kids’ adlı bir uygulama geliştirilmişti. İlginç bir şekilde ülkemizde erişime açılmayan bu uygulama ile çocuklara yönelik içerikleri reklamlardan arındıran Google, Android uygulamalar içerisinde yer alan çocuklara yönelik içeriklerde yer alan reklam konusunda ise hiç hassas davranmıyor.
Örnek vereyim, Google’ın Türkçe Android Pazarı’nda küçük çocuklara yönelik “Haydi, Araba Sürelim! – Bebek Pandanın Okul Otobüsü” adlı PEGI 3 etiketli oyunda belirli aralıklarla ekrana yerleştirilen 30 saniyelik reklamda düzenli olarak “Çocuklar için Kutsal Kitap” adlı misyonerler tarafından hazırlanan animasyonlu Hristiyanlığı tanıtan uygulamanın reklamı yayınlanıyor. Aynı reklama yine PEGI 3 etiketiyle yayınlanan ‘Happy Glass’ adlı çocuklara yönelik oyun uygulamasında da şahit olduğum için misyonerler tarafından hedef kitle olarak ülkemizdeki PEGI 3 etiketli oyunları oynayan çocukların belirlendiğini açıkça söyleyebilirim.
Kontrolüz ekran karşısında bırakılan çocuklar “Mavi Balina” ya da günümüzdeki “Mavi Bebek” gibi intihara sürüklediği rapor edilen oyunlarla karşı karşıya kalırken, çocuklara uygun olması sebebiyle PEGI etiketine güvenip telefon ya da tablet ile gönül rahatlığıyla başbaşa bıraktığınız çocuklarınızın sizin haberiniz bile olmadan misyonerlerin animasyonlar eşliğinde hazırladığı içerikler ile karşı karşıya kalabiliyor olması gerçekten düşündürücü değil mi? Olayın etik boyutunu sonraki yazılarda değerlendirmeyi ümit ediyorum…