Geldi, geliyor derken uzun süredir beklenen çılgın alışveriş günleri bu yıl da rekorlar kırarak tamamlandı. Çinlilerin 11.11 Bekarlar Günü ile başlayan, Amerika’nın Şükran gününü takip eden Kara Cuma ve Siber Pazartesi ile noktalanan alışveriş günleri hakkında yazmak için istatistiklerin yayınlanmasını bekliyordum. Rakamlar genel hatlarıyla belirginleştiğine göre genel bir değerlendirme yapabiliriz.
Rakamlar gerçekten büyük! Sadece Çin merkezli AliBaba’nın 11.11 günü satışları $38.4 milyar ile yeni bir rekor kırmayı başarmış. İnsanlar o kadar alışveriş çılgınlığına düşmüş ki, şirketin satışları Bekarlar Günü’nün ilk dakikasında $1 milyar rakamına, birinci saatin sonunda ise $13 milyara ulaşılmış. Dağıtılması planlanan paketin sayısı ise 2.8 milyar civarında olduğu tahmin ediliyor.
Bekarlar Günü kadar muazzam olmasa da ABD merkezli Şükran Günü, Kara Cuma ve Siber Pazartesi satışları geçtiğimiz yıllara göre artış göstermeyi başarmış. Şükran Günü için $4.2 milyar harcanan Amerika’da Kasım ayı çevrimiçi satışları $57 milyarın üzerinde gerçekleşmiş. Şükran Günü’nün hemen ardından başlayan Kara Cuma satışları $7.4 milyarı bulurken, takip eden Siber Pazartesi satışları ise $9.2 milyar olarak gerçekleşmiş. Diğer bir ifade ile ABD’de üç günlük satış rakamlarının $21 milyar civarında gerçekleştiği anlaşılıyor.
Ülkemize gelince rakamlar çevrimiçi pazarın büyümeye devam ettiğini görmemiz açısından önem arz ediyor. Alışverişlerin %60 gibi önemli bir kısmı halen bilgisayarlar üzerinden yapılması mobil ticaret konusunda yeterince yol alamadığımızı gösteriyor. Bir diğer ilginç bilgi ise alışverişlerde 2.6 milyon farklı kredi kartının kullanılması ve 130 bin civarında kredi kartının ilk kez İnternet alışverişinde kullanılmış olması.
Ülkemizdeki Bekarlar Günü ve Siber Pazartesi satışlarına ilişkin rakamlara ulaşamadım ancak bizde kara kelimesinin yanlış anlaşılmalara yol açmaması için ‘Şahane Cuma’ ya da ‘Muhteşem Cuma’ gibi adlarla anılan ‘Black Friday’ satışlarının geçen yıllara göre artışı sürdürdüğü görülüyor. Gün boyunca geçen yıla göre %45 fazla ürün satılarak 2 milyon 265 ürün sipariş verildiği ifade edilirken satış rakamlarının da ₺4.7 milyara ulaştığı görülüyor.
Maalesef indirim furyasından yararlanmak isteyen bazı işletmelerin sahte indirim kampanyaları ile tüketicileri kandırmaya çalıştığına dair bakanlık uyarıları da indirim sezonuna damgayı vurdu. Bir diğer sıkıntı ise 2.5 milyona yakın siparişin dağıtımı hususunda lojistik sektörünün yetersiz kalmasıydı diyebiliriz. 11 Kasım tarihinde başlayan indirim sezonuna e-ticaret işletmeleri aylar öncesinden hazırlık yaparak satışları artırmaya çabalarken lojistik sektörünün altyapı konusunda çok ciddi çabalara girmediğini fark etmek için mutlaka sipariş vermiş olmanız gerekmiyor. Her yıl giderek artan oranda satış gerçekleşen bu dönemde PTT Kargo başta olmak üzere tüm kargo firmalarının ciddi sıkıntılar yaşadığına şahit olduk.
Siparişlerin yığılması yüzünden rutin kargo işlemlerinin de aksaması sebebiyle tüketiciler tarafından ciddi şikayetler yaşandı. Örneğin, ŞikayetVar sitesinde yer alan verilere baktığımızda Yurtiçi Kargo için aylık ortalama 1500 civarında şikâyet gelirken Kasım ayı içinde bu rakam 6300’lere ulaştığını görüyoruz. Umarım aylardır bu günler için hazırlanan e-ticaret işletmeleri bu sorunun sektör açısından ne kadar ciddi sonuçlar yaratabileceğini görebiliyorlardır…