Ömrünüzün altı yılı

Sürekli bağımlılıktan bahsediyorsun, Vaktiyle aynı şeyleri televizyon için de söylüyorlardı. Eskiden telefonla bile görüşmekte zorlandığımız akrabalarımızla paylaşımda bulunmanın ne zararı olabilir ki…” diye veryansın etti orta yaşlarda bir yakınım.

Diğer tüm ambalajlı ürünlerde olduğu gibi ilaç kutularının üzerinde de “Kullanmadan önce mutlaka kullanım talimatını okuyun.” yazar. Yasal zorunluluğun ötesinde hatalı kullanımın önlenmesi açısından oldukça önemli bir uyarıdır bu. Bir ilacın hekim tarafından önerildiği şekilde doğru zamanda ve doğru miktarda kullanılması fayda sağlarken, keyfi ya da hatalı kullanımı ise fayda yerine zarara sebebiyet verebilmektedir.

Bu açıdan baktığımızda, sosyal medya kullanımının tamamen zararsız olduğunu söylemek pek mümkün görülmüyor. Sosyal iletişim açısından bazı faydaları bulunmakla birlikte, sosyal medyanın bir araç olmaktan çıkıp amaç haline gelmesi sadece bağımlılık açısından değil, kişisel verilerin güvenliği açısından da ciddi sorunlara sebebiyet verebilir.

Bu yüzden de sosyal medya kullanımı azaltmanın sağlayacağı faydalardan bahsetmekte fayda görüyorum. Bu faydaların başında elbette okuma ve spor gibi kendi ruh ve fiziksel sağlığınız için gerekli olan diğer faaliyetlere ayırabileceğiniz sürenin artışı geliyor. İster öğrenci olsun ister çalışan bir kişi, normal şartlar altında bir bireyin günün üçte birinin (yani ilk sekiz saatin) uykuya, diğer ikisini ise sırasıyla çalışmaya ve kendisine ayırması beklenir. İş ve eğitim gibi yasal zorunluluk gerektiren faaliyetlere ayıracağı süreden kaytarma imkânı bulunmayan bir kişi, sosyal medyaya daha fazla zaman ayırabilmek için ya uykusundan ya da kendisine ayırması gereken zaman diliminden çalarak gün içi aktiviteleri dengelemeye çalışır. Uykudan çalınan zaman fiziksel ve ruhsal dinlenme üzerinde olumsuz etkilere sebep olabilirken, kendisi ve ailesi için ayırması gereken süreden çalınan zaman ise o kişinin yemek, eğlence, sosyalleşme ve kişisel bakım gibi aktivitelere ayıracağı sürelerin dengelenmesini zorlaştırmaktadır.

Halihazırda ev-iş arası yolculuk ve alışveriş gibi aktiviteler için kendisine ayırdığı süreden harcayan bir kişi, sosyal ağlarda amaçsızca geçirdiği her saniye ile aslında kendi ömrünü telafi edilemez bir şekilde israf ettiğinin farkında bile değildir.

Rakamlarla anlatmak gerekirse, dünya çapında ortalama günlük sosyal medya kullanımı yaklaşık 135 dakika, yani neredeyse iki buçuk saati bulmaktadır. Bu rakam yetişkinlerde 4 saate kadar çıkabilirken, gençlerde 8 saati bile aşabildiği düşünülüyor. Sadece 135 dakika sosyal medya kullanımı bile yılın bir ayını (tam olarak 34 gün) İnternet’te geçirdiğiniz anlamına geliyor. O yüzden de yaşadığınız her 12 yıldan en az birini elinizdeki telefona bakarak geçireceğinizi söylemek mümkün! Bu da ortalama bir insan ömrünün en az altı yılına tekabül ediyor…

O yüzden de sosyal ağlardan kendinize arttıracağınız her saniyenin oldukça önemi var. Bu süreyi ne yapacağınız ise size kalmış… Sosyal medya kullanımını azaltmanın diğer faydalarına ise sonraki yazılarda devam edeceğim.

Prof. Dr. Mustafa Zihni TUNCA