Kargo elemanı siz evde yokken evinizin içine siparişinizi bırakmalı mı?

Drone olarak adlandırılan insansız hava araçlarından (İHA) yararlanarak e-ticaret siparişlerinin dağıtımının gerçekleştirilebilmesine yönelik tüm lobi faaliyetlerine rağmen Amerikan hükümetinin konuya ihtiyatla yaklaştığını önceki yazılarımda belirtmiştim. Çin başta olmak üzere pek çok ülkede İHA’ların ticari dağıtımda kullanımı konusunda daha esnek davranılırken gerek hava güvenliği gerekse terörist saldırılara karşı hassas davranan Amerikan hükümeti geçtiğimiz yıl bir genelge ile ticari anlamda İHA kullanım esaslarını belirlemişti. Oldukça sıkı şartlar altında kullanımı öngören mevcut düzenlemenin ticari anlamda çok fazla esnek olmadığına uzun süre önce değinmiştim. Bu hafta ise Başkan Trump İHA’ların geceleri bile ticari olarak test edilmesini kolaylaştıran bir karar yayınlayarak ticari anlamda önemli bir adım atmış oldu.

E-ticaret açısından lojistik faaliyetlerinin oldukça önemli olduğunu biliyoruz. Fiziksel mağazalara karşı rekabet üstünlüğü konusunda sıkıntı yaşamamak için düşük maliyetle hızlı bir dağıtım sağlamak zorunda olan e-ticaret işletmeleri, lojistik alanında ciddi çalışma ve yatırımlara imza atarak bizleri şaşırtmaya devam ediyorlar.

Özellikle dünyanın önde gelen e-ticaret işletmelerinden olan Amazon yeni dağıtım modelleri ile tüketicilere çok sayıda alternatif sunma konusunda öncülük ediyor. Geçmiş yıllarda yılbaşı siparişleri için aynı gün, hatta yarım saat içinde dağıtım gibi iddialı bir dağıtım formatını New York City gibi metropollerde başarı ile uygulayan Amazon, bu amaçla bisikletli üniversite öğrencilerinden oluşan bir dağıtım filosu oluşturmuştu.

Dağıtım anında evinde olmayan müşterilerin mağduriyet yaşamaması hususunda da önemli adımlar atan Amazon, belirli bölgelerde dağıtım noktaları oluşturarak çoğu 24 saat açık olan bu noktalarda yer alan posta kutularından siparişlerin günün herhangi bir saatinde teslim alınabilmesini sağlamıştı.

Geçtiğimiz yaz ise özellikle apartmanlarda yaşayanlar için benzer bir sistemi binaların içine kadar taşıyan Amazon, müşterilerinin dağıtım noktalarına gitmesine gerek kalmadan istediği zaman siparişlerini teslim almaları yolunda ciddi bir adım atmış oldu. Yeni sistemde apartman içine yerleştirilen posta kutularına benzer elektronik kutulara şifreleri ile giren müşteriler sadece Amazon’dan değil, diğer kargo şirketlerinden gelen kargoları da aynı kutulardan toplayabilecek.

Tüm bu adımlarla yetinmeyen Amazon, bu hafta duyurduğu yeni bir uygulama ile ise müşteriler evde olmasa bile artık siparişleri evlerinin içine kadar taşıyabilecek. Kasım ayında uygulamaya geçecek olan yeni sistemden yararlanmak isteyen müşterilerin öncelikle $250 değerindeki kamera ve elektronik kilit sistemini evlerine monte ettirmeleri gerekiyor. Cep telefonuna yüklenen uygulama ile sipariş edilen ürünler kapıya geldiğinde haberdar edilen müşteri telefondan eşzamanlı olarak içeri paket bırakılma anını izleyebilecek. Hem anahtarla, hem kartla, hem de çevrimiçi olarak açılabilen akıllı kilit sistemi sayesinde kargoyu getiren eleman kapının önüne geldiği anda ürün barkodunu sisteme okutur okutmaz kapı otomatik olarak açılacak. Böylelikle müşterilerin evlerinde olmadığı zamanlarda siparişlerini almak için farklı yöntemler denemelerine gerek kalmayacak. Bu sistemin daha sonra müşteriler tarafından belirlenen akraba, temizlikçi, tamirci vb. kişilere de ev sahibi evde yokken geçici ya da sürekli olarak eve girebilme izni sağlama amacıyla kullanılabileceği ifade ediliyor.

Yeni sistemin ülkemizde yakın zamanda uygulanabilirliği konusunda çok fazla umutlu olmadığımı da söylemek istiyorum! Gerekçelerini ise sonraki yazılarda değerlendiririz…

Prof. Dr. Mustafa Zihni TUNCA