Rahman (7-8) *

Bu köşeyi takip edenler hatırlayacaktır, iki haftadır nüfus artışı ve son yüzyıl içerisindeki beslenme alışkanlıklarındaki değişimin sürdürülebilir bir gelecek açısından sakıncaları üzerine yayınlanan çeşitli rapor ve çalışmaları özetlemeye çalışıyorum.

Bu konuda son olarak kırmızı et ağırlıklı beslenme alışkanlığımızın dünyamıza olan etkilerine ilişkin bazı çarpıcı rakamları paylaşmak istiyorum. Öncelikle, beslenme alışkanlıklarının sebep olduğu ölümlerle başlayacak olursak, kanser, kalp krizi, obezite ve diyabet gibi sebeplerden her yıl 11 milyon kişinin öldüğünü görüyoruz. Bu rakamlara gelişmemiş ülkelerdeki açlığa bağlı ölümlerin dahil olmadığını da hatırlatmakta fayda var.

Beslenme alışkanlıklarımız sadece sağlığımıza ve yaşam kalitemize zarar vermiyor. Çevremize de ciddi oranda zararlar vererek gelecek nesiller açısından sürdürebilir bir gelecek şansını  her geçen gün biraz daha azaltıyor.

Şu anda mevcut gıda üretim sistemi toplam sera gazı emisyon düzeyinin %30’una sebep olurken bu oranın yaklaşık yarısından hayvancılık sektörü sorumlu durumda. Hatta, güncel bir akademik çalışmada 2030 itibariyle dünyanın sera gazı emisyon düzeyinin yarısının sadece büyükbaş hayvan besiciliğinden kaynaklanacağı ifade ediliyor.

Dünya çapında tarım alanlarının %83’ü et ve süt üretimi için ayrılırken çevreye olan etkileri de o düzeyde yüksek oluyor. Örneğin, bir kilo biftek üretmek için 5 metrekarelik bir alana ve 15 ton suya ihtiyaç duyulurken, 30kg civarında karbondioksit vb. sera gazı ortaya çıkıyor.

Tarım ürünleri ile karşılaştırarak bu rakamın ne kadar fazla olduğu daha net anlatabiliriz. Örneğin, bir kilo patates üretmek için yaklaşık yarım metrekarelik bir alan ve 290 litre su gerekirken, üretim süreci boyunca sadece 500 gram karbondioksit ortaya çıkıyor.

Mevcut beslenme sistemine yetişmeye çalışan tarım alanlarının toplam su tüketimi ise tüm su kaynaklarının %70’ine karşılık geliyor. Yani, bireyler olarak su tüketmeyi tamamen bıraksak bile tasarruf edebileceğimiz su miktarı mevcut kaynakların sadece %30’unu geçemez…

* “ 7- Göğü Allah yükseltti ve mizânı (dengeyi) O koydu. 8- Sakın dengeyi bozmayın. ” (T.D.V., S:530)

Prof. Dr. Mustafa Zihni TUNCA