Gazetelerde okumuş, ya da haberlerde görmüşsünüzdür. Bir ilimizin belediye başkanı, pazarcılardan birini; 70 Kuruşa almış olduğu domatesi 5 TL’ye sattığı için, önce fırçalıyor daha sonra da pazar tezgahını kapatmasını istiyor…
Önce şunu belirtelim, o belediye başkanı, bu mevsimde 70 Kuruşa domates olmayacağını bilir. O pazarcı, belediye başkanına, “Satmış olduğu domatesi daha fazla fiyata satın aldığını, ancak malı satan kişinin faturaya gerçek alış fiyatını yazmadığını” söylüyor ama, başkan pazarcıyı dinlemiyor bile!
Şunu da belirtmekte fayda var ki, o pazarcı doğru söylüyor. Maalesef ülkemizin gerçeği bu! Bir ayakkabıcının, 100 çift ayakkabıyı tanesi 100 TL’den aldığını varsayalım. Normalde, satıcı tarafından kesilen fatura tutarının KDV hariç 10.000 TL olması gerekmektedir. Ancak, satıcı firma genelde ayakkabı sayısını 100 tutar, ancak satış fiyatını çok daha düşük gösterir. Çünkü, yolda yapılacak bir denetimde, denetim elemanı ayakkabının alış fiyatını değil, miktarını inceleyecektir. Böylece satıcı firma vergiden ve alıcı firmada KDV ödemekten kurtulmuş olur.
Ülkemizde yaşanan bu gerçeği diğer sektörlerde de görürüz. Misal, bir daire almaya karar verdiniz. 1 milyar TL’ye anlaşmanıza rağmen, müteahhit size, kullanabileceğiniz banka kredisi miktarını söyler. Bu miktarda sizin almak istediğiniz dairenin üçte biri kadardır. Siz yasal olanak kullanabileceğiniz miktarı almak istediğinizi söylediğinizde, çok büyük bir oranla o daire size satılmayacaktır. Çünkü, daireyi satan müteahhit, gerçek satış fiyatı üzerinden fatura kesmek zorunda kalacağından, ödeyeceği vergi de artacaktır.
Sonuç olarak, adet olarak tamam, ama tutar olarak değerinin altında fatura kesmek bu ülkenin bir gerçeğidir. Bu nedenle O pazarcı “Domatesi faturada yer alan fiyattan daha fazla fiyata satın aldım.” derken herkes tarafından bilinmesine rağmen bir türlü dile getirilemeyen bir gerçeği de itiraf etmektedir. Bu durum hemen hemen her sektörde mevcuttur. Devlet yıllardır bu kayıt dışı kazancın önüne geçmek için uğraşmaktadır. Geçmişe oranla da, belirli mesafe kat edilmiştir.
Bu nedenle, biz sayın belediye başkanından, kayıt dışı ekonomiyle kavgasını takdir edebilmemiz için; aynı davranışı diğer meslek mensuplarına da göstermesini bekliyoruz…