Küresel Isınma

Bu köşeyi düzenli takip edenlerin de farkında olacağı üzere, son iki haftadır insanoğlunun kendi elleriyle çevre kirliliğine nasıl sebebiyet verdiği üzerinde duruyorum. Bu hafta konuya kaldığımız yerden devam ederek sürdürülebilir bir gelecek açısından gözümüzden kaçan bazı hakikatleri paylaşmakta fayda var.

Öncelikle bu hafta yabancı basında dikkatimi çeken bir haberi paylaşmak istiyorum. Yirminci yüzyıl verileri baz alındığında, dünya ısısı son 400 ayda hep mevsim normallerinin üzerinde seyrettiği görülüyor. Dünyanın ısısı giderek artıyor ve bu şekilde devam ederse yüzyılın sonuna kadar altı dereceye kadar artış ihtimali bulunuyor. Buna bağlı olarak da kutuplarda erime ve deniz suyunda 20 cm yükselme gibi gelişmeler ve doğal afetlerdeki artış hepimizin malumu…

Genel olarak baktığımızda en önemli sebeplerin başında kendi ellerimizle ortaya çıkardığımız CO2 yani karbondioksit gazının dünyayı bir sera gibi çevreleyerek güneş ışınlarını dünyaya hapsetmesi geliyor. Bu gazın salınımını azaltma konusunda yapılan girişimlerden malum bazı ülkelerin oyunbozan tavırlarla geri adım atmaları meseleyi bir kördüğüm haline getirmiş durumda…

Neyse ki, farklı ülkelerde küçük çaplı da olsa karbondioksit gazının bertarafı için ilginç uygulamalar deneniyor. Örneğin, Japonlar yapay ağaçlarla karbondioksit gazını oksijene çeviren sistemleri test ediyorlar. Çin’de ise bir tesiste havadaki karbondioksit temizlenirken ortaya çıkan karbon sıkıştırılarak işlemden geçirilip elmas elde ediliyor!

Plastiğin kimyasal yapısını oluşturan polimerler karbondioksit ve metan gibi karbon moleküllerinden oluşuyor. Her ne kadar metan gazı iklim değişikliği açısından daha tehlikeli bir gaz olarak bilinse de insanlar tarafından üretilen karbondioksit gazının miktarı doğal yollardan ortaya çıkan metan gazından daha fazla olduğu için kümülatif olarak karbondioksit gazının çevreye zararlarının daha fazla olduğu biliniyor. O yüzden de, geçtiğimiz haftalarda değindiğim gibi çevre kirliliğinin önemli aktörlerinden birisi olan plastikten yararlanarak karbondioksit gazının çevreye zararlarının nasıl azaltılabileceği üzerinde tartışmalar mevcut. Daha açık bir şekilde ifade etmek gerekirse, atmosferi çevreleyerek küresel ısınmaya sebebiyet veren karbondioksit ve metan gibi gazların bir şekilde atmosferden çekilerek plastiğe dönüştürülmesi mümkün olursa küresel ısınmanın önüne geçilerek insanlığa faydalı ürünlere dönüştürülebilmesinin mümkün olabileceği ifade ediliyor.

Sonraki yazılarda güneş ve rüzgar gibi enerji kaynaklarının ne kadar temiz ve sürdürülebilir olduğuna dair tartışmalara değinmek istiyorum…

Prof. Dr. Mustafa Zihni TUNCA